Ο εγκέφαλος των ανδρών γερνά πιο γρήγορα και ανατρέπει όσα ξέραμε για το Αλτσχάιμερ
Οι άνδρες εμφανίζουν μικρή αλλά σταθερή φθορά στον εγκέφαλο με την ηλικία, αποκαλύπτοντας νέα στοιχεία για το φύλο και τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Νέα διεθνής μελέτη που δημοσιεύεται στο Proceedings of the National Academy of Sciences αποκαλύπτει ότι η φυσιολογική γήρανση επηρεάζει ελαφρώς περισσότερο τον ανδρικό εγκέφαλο από τον γυναικείο, αμφισβητώντας την υπόθεση ότι οι διαφορετικοί ρυθμοί γήρανσης εξηγούν τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης Αλτσχάιμερ στις γυναίκες. Στην έρευνα συμμετείχαν περισσότεροι από 4.700 υγιείς ενήλικες ηλικίας από 17 έως 95 ετών, ενώ μελετήθηκαν αλλαγές στον εγκέφαλό τους με επαναλαμβανόμενες μαγνητικές τομογραφίες.
Όπως αναφέρεται στο PsyPost, το Αλτσχάιμερ αποτελεί την πιο συχνή μορφή άνοιας, επηρεάζοντας κυρίως μνήμη και βασικές νοητικές λειτουργίες, με τις γυναίκες να καταγράφουν υψηλότερα ποσοστά. Καθώς η ηλικία αποτελεί τον μεγαλύτερο παράγοντα κινδύνου, οι επιστήμονες έχουν αναρωτηθεί αν η διαφορετική γήρανση των εγκεφάλων ανδρών και γυναικών συμβάλλει σε αυτήν την ανισότητα.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Η νέα έρευνα, υπό την καθοδήγηση του Πανεπιστημίου του Όσλο, αξιοποίησε δεδομένα από 14 μακροχρόνιες μελέτες, συγκεντρώνοντας 12.638 μαγνητικές τομογραφίες. Η ανάλυση περιλάμβανε δομικές αλλαγές σε σημαντικά τμήματα του εγκεφάλου, όπως στη φαιά ουσία, στη λευκή ουσία και στην επιφάνεια του φλοιού, που σχετίζονται με την ανώτερη σκέψη.
Τα πρώτα αποτελέσματα χωρίς διορθώσεις έδειξαν ότι οι άνδρες εμφανίζουν μεγαλύτερη ελάττωση σε 17 διαφορετικές μετρήσεις του εγκεφάλου, όπως στον συνολικό όγκο, στη φαιά και τη λευκή ουσία, καθώς και ταχύτερη λέπτυνση του φλοιού σε περιοχές που σχετίζονται με όραση και μνήμη. Μετά τη στάθμιση για το μέγεθος κεφαλιού, οι άνδρες εμφάνισαν μεγαλύτερη φθορά π.χ. στον ινιακό λοβό και σε τμήματα του φλοιού σχετιζόμενα με την αναγνώριση προσώπων και την αίσθηση αφής, ενώ οι γυναίκες παρουσίασαν μόνο κατά μικρό ποσοστό μεγαλύτερη μείωση σε τμήμα του κροταφικού λοβού.
Οι άνδρες χάνουν όγκο και φλοιό πιο γρήγορα
Οι διαφορές ήταν πιο εμφανείς σε άτομα άνω των 60 ετών: οι άνδρες παρουσίασαν ταχύτερη φθορά σε βαθύτερες εγκεφαλικές δομές που σχετίζονται με κίνηση και ανταμοιβή, ενώ οι γυναίκες εμφάνισαν γρηγορότερη διεύρυνση κοιλιών, των κοιλοτήτων που περιέχουν εγκεφαλικό υγρό. Σημαντικά, μετά τις διορθώσεις για μέγεθος κεφαλιού, δεν υπήρχαν διαφορές στη φθορά του ιππόκαμπου, βασικού για τη μνήμη και ευαίσθητου στο Αλτσχάιμερ.
Οι επιστήμονες συνυπολόγισαν επίσης παράγοντες όπως την εκπαίδευση και το προσδόκιμο ζωής. Λόγω της μεγαλύτερης διάρκειας ζωής των γυναικών, όταν λήφθηκε υπόψη η «απόσταση προς το τέλος ζωής», κάποιες περιοχές φθοράς στους άνδρες έγιναν μη σημαντικές, ενώ ορισμένες στις γυναίκες, όπως ο ιππόκαμπος, εμφάνισαν ταχύτερη φθορά. Αυτό υποδεικνύει ότι η διάρκεια ζωής και η γενική γήρανση επηρεάζουν τα παρατηρούμενα μοτίβα.
Οι επικεφαλής της μελέτης τονίζουν ότι η φυσιολογική γήρανση δεν εξηγεί την υψηλότερη εμφάνιση Αλτσχάιμερ στις γυναίκες. Πιθανές ερμηνείες περιλαμβάνουν διαφορές στη διάγνωση, βιολογικούς παράγοντες όπως γονίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο και άλλες μη αποδεδειγμένες αιτίες.
Οι διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών ήταν γενικά μικρές. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι γυναίκες δεν χρειάζεται να ανησυχούν ότι ο εγκέφαλός τους φθείρεται γρηγορότερα· πιθανότατα η υψηλότερη εμφάνιση της νόσου οφείλεται σε άλλους παράγοντες.
